IKAGENG MOROASWI
LIMPOPO: Lefase le tšwela pele go lwantšha malwetši a go fapafapana a go fetela. Gabjale
go na le go phatlalala ga bolwetsi bja monkeypox, bjo gabjale bo bitšwago ka mPox. Le ge go
se na dipego tša phetetšo ya bolwetsi bjo profeseng ya Limpopo, go bohlokwa kudu go
thibela letšhogo le tshedimošo ye e fošagetšego.
Molaodi wa Tikologo wa WHO wa Afrika, Ngaka Matshidiso Moeti, o re: “MPox ke
bolwetši bjowe bo hlolwago ke twatši ya monkeypox. Batho ba go swarwa ke bolwetši bjo ba
bonala ka go tšwa dišo/dikutu mmeleng. Bo ka go fetela ge o ka kgomana le motho wa go ba
le bjona,,diela tša mmele wa bona goba didirišwa tšeo di šilafaditšwego ke twatši. Se se
akaretša gape le diaparo goba malao ao a kgomilwego ke motho yo a fetetšwego,” a realo.
O tšwetše pele ka go re “Gabjale, ga go na kalafo ye e itšego ya mPox eupša dika di ka
laolwa. Go lemogwa ka pela wa ipeela kgojana le batho ke senotlelo sa go thibela go
phatlalala. Ge o belaela gore o tsenwe ke twatši ye, nyaka keletšo ya tša kalafo ka pela.
Jynneos ke moento wo o dumeletšweng go thibela mPox gomme e gona dikarolong tše
dingwe tša lefase. Mo Afrika Borwa, ga se gwa hlwa go eba le go rulaganya ga go
phatlalatšwa moento wa mPox, gomme ge o le gona, o tla fiwa pele batho bao ba lego kotsing
e kgolo. Ge ba sa letile moento, batho ba eletšwa go itšhiretša ka go ka ipeela thoko go batho
ba go laetša dika le go itlhwekiša.”
WHO e kgalemela ka bogale taba ya go phatlalatša tshedimošo ya maaka. “Dula o hwetša
tshedimošo go methopo yeo e nepagetšego gomme o efoge go phatlalatša mabarebare goba
tshedimošo yeo e fošagetšego. Ge e ba wena goba motho yo o mo tsebago a bontšha dika tša
go swana le phišo le letšhologo, etela kliniki ya kgauswi go hwetša maele le go dirwa diteko.
Meento e mebedi yeo e šomišwago gabjale ya mpox e šišinywa ke sehlopha sa keletšo ya
togamaano sa WHO sa ditsebi ka ga meento. Gape e dumeletšwe ke balaodi ba taolo ba
bosetšhaba bao ba ngwadišitšwego go WHO gammogo le dinaga ka botee go akaretšwa
Nigeria le DRC.”
Go alafa batho ba mPox ntle le go ba kgetholla go ka hlohleletša batho ka bontši bao ba
bontšhago dika gore ba nyake thušo ka pela. Letlakaleng la WHO go na le tshedimošo yeo e
netefaditšwego.