“Ke thakgetše kudu go mengwa go ba gona tiragalong ye e botse ya mamohla. Go se swane le rena baetapele bao ba kgethwago ke batho ka diboutu gore e be baetapele, bogoši bo a tswalelwa. Motho e ba kgoši a sale ka mpeng ya mmagwe gomme ge a gola, o gola re dutše re tseba gore ke kgoši ka gore bogoši bo a tswalelwa. Ke hlwa ke bona magoši ao a dutšego ditulong eupša ke la mathomo ke bona kgoši e bewa setulong. Ye ke yona taba yeo e nthakgaditšeng,” gwa realo Tona ka Ofising ya Presitente yeo e lebanego le merero ya Tišo le Tekolo (Monitoring & Evaluation), Maropene Ramokgopa, nakong ya ge a bolela moletlong wa go hlomamiša Kgoši Tseke Kgopotso Marishane.
“Re a amogela gore go na le histori ya go tsenelela ge re etla go merero ya thuto le tlhabollo ya setšhaba mo GaMarishane. Go šetše go boletšwe kudu ka tema yeo e kgathilwego ke papago kgoši yeo e bewago setulong go morero wo wa thuto. Bjalo ka setšhaba, le dutše tikologong yeo e humilego ka meepo. Gore bana ba lena ba tle ba kgone go fetola meepo ye lehumo leo le holago lena esego batho ba mošamawatle, go nyakega tsebo, bokgoni le kwešišo ya ekonomi ya meepo. Go humana bokgoni bja maleba, Ofisi yeo ke tšwago go yona e bona okare go agelela godimo ga motheo wo o lego gona setšhabeng se wa thuto, go hloma Kholetšhe ya TVET go ka thuša go hlabolla ekonomi ya selegae. Kholetše e bjalo e ka abela bana ba tikologo ye tsebo le bokgoni bja go epa, go kaonafatša ditšwameepong ka go dira ditšweletšwa le go rekiša ditšweletšwa tšeo go ralala le lefase.
“Lena le na le mahlatse ka gore Tona ya Maphelo, Dr Joe Phaahla, yo a lego magareng ga rena mo, o tšwa gona fa gagabolena. Monna yo o šoma ka maatla go bona gore o tsentšha tirišong Inšorense ya Maphelo ya Bosetšhaba (NHI). Inšorense ye e tla fediša phapano yeo e lego gona magareng ga kalafo ya sepetlela sa setšhaba le sa praebete. Go bolela nnete, ga se gwa swanela go ba le phapano magareng ga taba ya gore motho ge a lwala o ya sepetlela sa praebete goba sa setšhaba ka gore malwetši ao a re swarago ga a fapane. Mmušo wa rena o nyaka go ba le setšhaba seo se fodilego mme se phetšego gabotse gore mmogo re tle re kgone go aga ekonomi ya naga ye,” Ramokgopa a realo ge a tšwela pele.
“Le kwele ge Kgoši Mandla Mandela a be a bolela fa gore ANC ke mokgatlo wo o hlomilwego ke baruti le magoši legatong la ditšhaba tša wona. Bjalo ka baetapele bao ba kgethilwego ke setšhaba ka diboutu, re a amogela gore ANC ye ke ya magoši le ditšhaba tša wona. Rena, bjalo ka batho bao ba kgethwago, re tla tsena, ra tšwa; re tla tla ra ba ra feta go ya ka thato ya bakgethi fela magoši le ditšhaba tša wona bao e lego beng ba mokgatlo wo, bona ba tla no phela ba le gona le mokgatlo wa bona.
“Nna mošomo wa ka ke wa go fa mantšu a thekgo. Mošomo wa go abela kgoši mangwalo a bogoši ke wa Molekgotlaphethiši wa Pušotirišano, Bodulo le Merero ya Setšo, Basikopo Makamu. Bjalo ka ramolao yo a nago le kgahlego go merero ya Dipolao le Tlhorišo ya Basadi le bana, Kgoši, bjalo ka mmušo go wena re humane modirišane yo moswa. Ke kganyogela kgoši ye e sa tšwago go bewa setulong mahlatse le mahlogonolo pušong ya yona. Kgoši, hle hlokomela setšhaba se se sebotse sa Babinatau,” Ramokgopa a realo ge a ruma.
Moletlo wo o be o tsenetšwe ke palo e kgolo ya magoši a tikologo le a go tšwa kgole bjalo ka dikemedi tša Bakgatla ba Mmakau le tša Kgošikgolo Mswati III wa Eswatini, Ditona le bahlankedi ba mmušo, dimeyara le makhanselara mola setšhaba sa Batau se be se kgeregile ka bontši.
