POLOKWANE: Go ima ga baswa e sa le tlhobaboroko. Mafelelong a ngwaga wa go feta ka
kheresemose, Molekgotlaphethiši wa Maphelo, Dieketseng Mashego, o swabišitšwe ke go bona
lekgarebe la mengwaga ye 13 le le magareng ga bao ba belegego. Go butšwe molato wa go kata le
go robalana le ngwana wa mengwaga ya tlasana kgahlanong le lesogana la mengwaga ye 28 yo go
dumelwago gore ke yena modiri wa ditaba tše.
Na go ima ga baswa go ka thibelwa bjang?
Ithute ka mekgwa ya go thibela pelego. Mokgatlo wa Lefase wa Maphelo, e lego WHO, o hlalosa
go re: “Go thibela pelego go ka thuša go efoga go ima mo go sego gwa beakanywa. Go thibela
pelego go arotšwe ka mekgwa e mebedi: wa mathomo ke go laola dihomoune tša mosadi ka go
šomiša dipilisi tša go thibela pelego le dilo tšeo di tsenywago mmeleng wa mosadi le ditšhwaana.
Mokgwa wo o šoma ka go laola dihomoune go thibela go lokollwa ga mae ao a ka hlolago go ima”
“Go na le mekgwa yeo e sego ya ithekga ka go laola dihomoune. Yona e akaretša go diriša
dikhontomo, didirišwa tša koporo tša ka gare ga popelo (IUD) le mekgwa ya tlhago ya go lebelela
matšatši a mosadi ao a bolokegilego,” gwa realo WHO.
E hlalosa gape gore “Mokgwa o mongwe le o mongwe o šoma ka tsela ya moswananoši. Mohlala,
dikhontomo di šoma go thibela peu gore e se fihle go lee mola diIUD tša koporo di dira gore go be
bothata gore peu e nontšhe lee. Se se ra gore motho yo mongwe le yo mongwe a ka kgetha mokgwa
wa go mo swara gabotse”.
“Go dumelwa gore dithibelapelegi di a šoma. Dilo tšeo di tsenywago mmeleng le diIUD tša
dihomoune di šoma go fihla ka godimo ga 99%. Dikhontomo di a šoma ge di šomišwa ka mokgwa
wa maleba eupša di ka palelwa ka lebaka la diphošo tša go swana go thubega goba go dutla.
Mekgwa ya tlhago e nyaka go latišišwa ka tlhokomelo gomme ga e tshepagale kudu.”
“Le ge go le bjalo, batho ba ka fela ba ipotšiša gore na go thibela pelego go ka se tlogele
ditlamorago tše dišoro mebeleng ya bona. Bontši bja mekgwa ya go thibela pelego e bolokegile
kudu. Le ge go le bjalo, batho ba bangwe ba ka ba le ditlamorago tše mpe. Mekgwa ya go laola
dihomoune ka dinako tše dingwe e ka baka go fetoga ga boima bja mmele goba go fetoga ga
maikutlo. Mekgwa yeo e sego ya dihomoune go swana le diIUD tša koporo e ka dira gore mosadi a
ye ga boima matšatšing. Dikhontomo di bolokegile gape di šireletša kgahlanong le ditwatši tša
thobalano (STIs)”, gwa realo WHO.
Mashego o re: “Ke eletša batswadi gore ba tsebe lephelo la bana ba bona. Ge ba lemoga gore bana
ba bona ba tsenela tša thobalano, ba ba iše kliniking go ya go thoma lenaneo la dithibelapelegi. Ge
ngwana a šetše a imile ka mpa yeo e sa nyakegego, a ka išwa bookelong go ya go fediša mpa yeo
mahala,” a realo.
